Over de lezing

Bomen: zijn zo gewoon, zo overal, zo eenduidig. Zij groeien uit een klein zaadje tot vaak ongekende grootte en leeftijd; ook zonder veel moeite van de mens. Toch zijn zij ook reusachtige levende wezens met een sterke, positieve kracht. Bomen zijn ook heel bijzonder: in de mythologie, in religies, in de geschiedenis en in de kunst.

In de Germaanse mythologie worden de eerste mensen gemaakt uit een boom (Overigens ook het derde mensengeslacht door Zeus in de Griekse). In de Noordse kosmogonie is Yggdrasil de gigantische levensboom, die de onderwereld dwars door de mensenwereld naar de wereld van goden en helden tegelijk draagt en verbindt. Dat in de Bijbel de appelboom zo belangrijk lijkt, is een misvatting: het gaat om de Boom van Kennis van Goed en Kwaad, want door diens vruchten verwerft de mens en bijna goddelijke wijsheid.
Vanaf het begin van de mensheid worden aan bepaalde bomen bovenmenselijke, helende, goddelijke krachten toegekend, waarom zij over de hele Aarde worden vereerd.
Ook de kunstgeschiedenis kent daarom een rijke iconografie van bomen. In de Oudheid, de Middeleeuwen en veelal nog de Renaissance zijn zij vrij eenvoudig de aankleding, een onderdeel van een belangrijker verhaal uit religie, mythologie of geschiedenis. Met het ontstaan van de landschapsschilderkunst in de 17e eeuw krijgen zij eigenwaarde en meer aandacht. Denkt u aan Ruysdael, Rembrandt en Le Lorrain. De Romantiek kent hen soms zelfs menselijke trekken toe of ziet in hen de weerspiegeling van de menselijke ziel. Hier is te denken aan Constable en Friedrich, maar ook Van Gogh en Gauguin. In de late 19e eeuw worden zij een l’art pour l’art onderwerp. Bij de Impressionisten zoals Monet. In de 20e eeuw geeft iedere kunstenaar bomen weer in zijn persoonlijke stijl en met zijn persoonlijke betekenis: Derain, Mondriaan, Jacoba van Heemskerck, Charley Toorop, Dali, Klimt, Macke, Munch enz.. De Boom is en blijft fascinerend.

Aanmelden: info@bibliotheekkerkrade.nl of 045 763 0520.